Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2011

Το Αφυπνισμένο Πνεύμα και τα Διαταραγμένα Συναισθήματα



Το Αφυπνισμένο Πνεύμα και τα Διαταραγμένα Συναισθήματα


ακολουθεί ένα απόσπασμα απο το βιβλίο του Δαλάϊ Λάμα, "Με τα δικά μου Λόγια". Τα έντονα γράμματα και οι υπογραμμίσεις είναι δικά μου:



Το «ελεφάντινο» πνεύμα [Το εξαγριωμένο δηλαδή πνεύμα] είναι γεμάτο από τις τοξίνες των διαταραγμένων συναισθημάτων. Για το λόγο αυτό οφείλετε να το δέσετε στη δυνατή και μεγάλη, την ακλόνητη στήλη της πνευματικής άσκησης. Με όλη σας τη δύναμη εξετάστε το πνεύμα σας και προσπαθήστε αυτό να μην περιπλανηθεί ούτε για μια στιγμή. Παρακολουθήστε τι πρόκειται να κάνει και τι τώρα κάνει. Όταν για παράδειγμα πρόκειται να αρχίσετε το διαλογισμό σας, στην αρχή πρέπει να επιμείνετε στην πρόθεση σας να είσαστε προσεκτικοί και να μην διασπαστείτε. Είναι καλό αποτέλεσμα, αν αυτό το κρατήσετε γύρω στα 15 λεπτά χωρίς διάσπαση. Από τη στιγμή που το συνηθίσετε, μπορείτε να επιμηκύνετε το κάθισμά σας, την παραμονή σας δηλαδή στο διαλογισμό.

Φυσικά, είναι δύσκολο να ελέγχετε το πνεύμα σας και να το κάνετε να παραμένει πάνω στο αντικείμενο του διαλογισμού. Είναι δύσκολο να κάνετε το πνεύμα σας να κάνει ό,τι θέλετε να κάνει, αλλά αν σταδιακά εξοικειωθείτε με αυτό, θα έχετε με βεβαιότητα επιτυχία. Μπορεί να χρησιμοποιήσετε όποια τεχνική θα σας βοηθήσει, για να ελέγξετε το πνεύμα σας. Για παράδειγμα, μπορεί να βρείτε ότι σας βοηθάει ώστε να μη διασπαστείτε, αν κάνετε κάποιο ειδικό διαλογισμό με το να καθόσαστε απέναντι σε έναν τοίχο. Μπορεί επίσης να κλείνετε τα μάτια, αν αυτό σας βοηθάει. Και κάποιες άλλες φορές μπορεί να σας βοηθάει περισσότερο, αν τα κρατάτε ανοιχτά. Όλα αυτά εξαρτώνται από τις προσωπικές σας κλίσεις και τις συνθήκες που δημιουργούνται.

Με αυτό τον τρόπο θα μπορείτε συνεχώς να βρίσκεστε σε επιφυλακή και να προστατεύεστε από τα διαταραγμένα συναισθήματα και να αναμειγνύεστε σε ασήμαντες δραστηριότητες. Αν θέλετε να πάτε κάπου ή να πείτε κάτι, πριν από όλα προσδιορίστε αν αυτό είναι ωφέλιμο ή βλαβερό. Αν βλέπετε ότι η προσκόλληση είναι έτοιμη να αναδυθεί μέσα σας, ή αρχίζετε να οργίζεστε με κάποιον, παραμείνετε τουλάχιστον αδρανείς, μην κάνετε τίποτα. Μη μιλάτε, ακόμα πάψτε να σκέπτεστε. Παραμείνετε σαν ένα κούτσουρο.

Θα πρέπει να μάθετε να είστε σε συνεχή εγρήγορση και να καταστείτε ικανοί ώστε να επιλέγετε την άσκησή σας και να ξέρετε τι οφείλετε πλέον να απορρίπτετε. Πρέπει να αποκτήσετε τέτοια εμπιστοσύνη πάνω στον εαυτό σας, ώστε η επίδοσή σας σε θετικές δραστηριότητες να μην εξαρτάται πλέον από τη συμβουλή άλλων προσώπων. Μη σταματάτε μια πιο αξιόλογη άσκηση για χάρη μιας μικρότερης. Οδηγός σας πρέπει να είναι ότι οποιαδήποτε δραστηριότητά σας πρέπει να αφορά και να ωφελεί τους άλλους. Θα πρέπει να έχει σαν αποτέλεσμα να καλύπτετε τις ανάγκες των άλλων.

Όταν κατανοήσουμε αυτό το πολύ βασικό θέμα, θα πρέπει συνεχώς να προσπαθούμε να ενεργούμε για λογαριασμό των άλλων. Αυτό ακριβώς μας δίδαξε ο φιλεύσπλαχνος Βούδας. Ο Βούδας ήξερε και μας ερμήνευσε τι θα είναι μακρόχρονα ωφέλιμο και τι θα είναι ωφέλιμο σε σύντομο χρόνο. Για το λόγο αυτό οι συμβουλές του είναι ελαστικές. Και για το λόγο αυτό ένας Μποντισάτβα, που συνεχώς εργάζεται για τα καλό και την πρόοδο των άλλων, είναι επιτρεπτό μερικές φορές να κάνει πράγματα που συνήθως απαγορεύονται.

Είναι στη φύση του πνεύματος, όσο περισσότερο εξοικειώνεται κανείς με αυτά που οφείλει να κάνει, τόσο πιο εύκολα να γίνονται αυτά. Αν μπορέσουμε να δούμε τη δυστυχία από μια προοπτική μετασχηματισμού, θα μπορέσουμε να αντέξουμε ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα πόνου. Δεν υπάρχει τίποτα που να μη γίνεται ευκολότερο, μέσα από την εξοικείωση. Αν μάθουμε να αντέχουμε μικρότερα τραύματα, θα αναπτύξουμε σταδιακά υπομονή για μεγαλύτερο πόνο.
Βλέπουμε πολύ κόσμο να ενοχλείται από κάποια έντομα, να αισθάνεται άσχημα από μια μικρή αίσθηση πείνας και δίψας, από κάποιο γρατζούνισμα από αγκάθια στην καθημερινότητά του. Αλλά από τη στιγμή που θα εξοικειωθούν με αυτά τα ασήμαντα πράγματα, ξέρουμε ότι τα δέχονται πιο εύκολα. Επομένως, όταν αντιμετωπίζουμε μικρά προβλήματα, από το κρύο και τη ζέστη, τη βροχή και τον άνεμο, μέχρι την αρρώστια και τους τραυματισμούς, με το να ταραζόμαστε από αυτά, κάνουμε απλά τα πράγματα χειρότερα. Μερικοί άνθρωποι, με τη θέα του αίματος που τρέχει από ένα τραυματισμό τους, γίνονται πιο γενναίοι. Άλλοι και μόνο να δουν αίμα να τρέχει από το δάχτυλο κάποιου άλλου, λιποθυμούν. Αυτές οι διαφορές εμφανίζονται επειδή οι άνθρωποι έχουν διαφορετικούς βαθμούς πνευματικής αντοχής. Μερικοί είναι αποφασιστικοί, άλλοι συμπεριφέρονται με δειλία.

Αν με αποφασιστικότητα μάθετε να αντιμετωπίζετε τα μικρά προβλήματα, σταδιακά θα είσαστε σε θέση να γίνετε ακατανίκητοι αναφορικά με τα διάφορα επίπεδα του πόνου και της δυστυχίας. Είναι ο δρόμος των σοφών, οι οποίοι όταν αντιμετωπίζουν τις δοκιμασίες, δεν επιτρέπουν ποτέ το πνεύμα τους να διαταραχθεί.
Μέσα από τις πύλες των πέντε αισθητηρίων οργάνων, ένα ον βλέπει, ακούει, οσφραίνεται, γεύεται και έρχεται σε επαφή με μια σωρεία εξωτερικών μορφών και εντυπώσεων. Ας σταματήσουμε λοιπόν τις μορφές, τον ήχο, τη γεύση, την αφή και τα νοητικά συμβαίνοντα, που μας συνδέουν με τις έξι αισθή­σεις. Όταν αυτό κατορθωθεί, η ανάμνηση των παρελθόντων γεγονότων που ο νους έχει την τάση να προσκολλάται, θα αποσυνδεθεί τελείως και η ροή της μνήμης θα σταματήσει.Κατά τον ίδιο τρόπο, τα σχέδια πάνω στο μέλλον και οι προβολές για μελλοντικές ενέργειες δεν θα επιτραπεί να αναδυθούν, Είναι ανάγκη να δημιουργήσετε ένα κενό στη θέση όλων αυτών των λειτουργιών της σκέψης. Όταν απελευθερω­θεί κανείς από όλα αυτά, θα παραμείνει η καθαρή, η διαυγής, η διακρίνουσα και ήρεμη κατάσταση του πνεύματος.


Δαλάϊ Λάμα - Με τα Δικά μου Λόγια
εκδόσεις Αρχέτυπο



____________________________________________________________________________

Σχόλιο: Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που λέει ο Αξιοσέβαστος Δαλάϊ Λάμα για τον πόνο και την δυστυχία, και τα επίπεδα της πνευματικής αντοχής. Εξεπλάγην όταν το διάβασα γιατί ήμουν πάντα σύμφωνος με αυτό, και κατά κάποιο τρόπο το εφάρμοζα στην ζωή μου, προσπαθώντας να ξεπεράσω τα όρια της αντοχής μου, όσον αφορά τον πόνο, αλλά και την ίδια την αντίληψη μου για αυτόν.


Ο καθένας μας έχει κάποια όρια, που ο ίδιος έχει θέσει στον εαυτό του, όσον αφορά τον πόνο. Είτε μιλάμε για σωματικό πόνο ή για ψυχικό πόνο. Λίγο ή πολύ είμαστε όλοι φυγόπονοι. Είτε μιλάμε για φυσικό πόνο, είτε για ψυχολογικό πόνο και στην αναμεταξύ τους σχέση. Βέβαια ο πόνος αναγκάζει τον άνθρωπο να έρθει αντιμέτωπος με τον εαυτό του και ή να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, είτε να ξεφύγει από αυτήν θάβοντας τον μέσα στην σκιά του υποσυνείδητού του και δημιουργώντας φοβίες, τραύματα κλπ.

Έτσι ψυχολογικά, με το να μην θέλουμε να πονέσουμε, διατηρούμε κάποιες καταστάσεις πόνου στο εσωτερικό μας, τις διαιωνίζουμε, και δεν θέλουμε να τις αντιμετωπίσουμε, μέχρις που και εξεγειρόμαστε ενάντια, στο να αποκαλυφθεί αυτός ο πόνος... και αυτό εν μέρη είναι φυσικό· μια φυσιολογική ενστικτώδης αντίδραση είναι, ενάντια στον πόνο.
Μπορεί ο καθένας να ξεκινήσει να παρατηρεί αυτά τα ασήμαντα πράγματα και πως επιδρούν αυτά πάνω στην ψυχολογία του. Από το έντομο που μας ενοχλεί, τη γάτα που νιαουρίζει όλη την ώρα και δεν μπορούμε να καταλάβουμε τι θέλει, από την γυναίκα μας ή τον άντρα μας που συμπεριφέρεται ακατανόητα σήμερα και λέει ανοησίες, από την σπιτονοικοκυρά μας που είναι πραγματικά εριστική, τα παιδιά μας, τον γείτονα, την κίνηση, την κυβέρνηση κλπ. κλπ. κλπ. Η καθημερινή ζωή είναι ένα τρομερό σχολείο για να παρατηρήσουμε την δυστυχία και τον πόνο, και πως αυτός μας επηρεάζει. Γιατί; Γιατί ταυτιζόμαστε με αυτό… Τι σημαίνει ταυτίζομαι;
Πολύ απλά ξεχνάω τον εαυτό μου, και αρχίζω να δημιουργώ ένα πρόβλημα μέσα μου, το οποίο μου χαλάει την διάθεση. Αφήνομαι να απορροφηθώ από κάτι άλλο, γίνομαι αυτό… Για παράδειγμα, δεν είναι καθόλου άτοπο να πούμε, πως εάν κάποιος το πρωί μας βρίσει στον δρόμο, για οποιοδήποτε λόγο, είναι πολύ πιθανόν να χαλάσει όλη μας η μέρα… εκτός αν δεν ταυτιστούμε εκείνη την στιγμή και δείξουμε κατανόηση, θυμηθούμε ότι μια όμορφη μέρα μας περιμένει κλπ. ή εκτός αν αμέσως μετά ταυτιστούμε με κάτι άλλο και ξεχάσουμε το προηγούμενο!
Η Ταύτιση είναι μεγάλο κεφάλαιο, αλλά είναι κάτι που ο άνθρωπος πρέπει να καταλάβει πως λειτουργεί, όταν θέλει να γνωρίσει τον εαυτό του και να διατελέσει μια εργασία προς σ’ αυτήν την κατεύθυνση. Και πως ο άνθρωπος γνωρίζει τον εαυτό του; Μέσα από την παρατήρηση αυτού, δηλαδή την αυτοπαρατήρηση. Δεν θα ήταν δυνατό κάποιος να αυτογνωριστεί εάν δεν αυτοπαρατηρηθεί. Και έτσι τελειώνει και η ταύτιση. Και εάν η ταύτιση με τα γεγονότα, τις αναδυόμενες σκέψεις και τις εντυπώσεις σταματήσει, τότε ο νους (το πνεύμα που αναφέρει ο Αξιοσέβαστος Δαλάϊ Λάμα) θα ηρεμήσει και παραμείνει καθαρός, διαυγής και διακρίνον.
Η Εσωτερική Εργασία είναι από λεπτό σε λεπτό, από στιγμή σε στιγμή, όχι μόνο στον Διαλογισμό. Καθίστε σε Διαλογισμό, αυτός είναι αναγκαίος και αναντικατάστατος. Αλλά όταν σηκωθείτε από τον διαλογισμό πάρτε τον Διαλογισμό μαζί σας. Μάθετε πώς να σφραγίζετε τον εαυτό σας, από στιγμή σε στιγμή, ώστε να μην πέφτετε στην ταύτιση, ώστε να εξερευνήσετε αυτούς τους μηχανισμούς που σας ρίχνουν σε αυτήν.





Δεν υπάρχουν σχόλια: